Hazine ve Maliye Bakanlığı gayrimenkul satışlarında tapuda düşük bedel göstererek vergi ve harç kaybına yol açan işlemleri mercek altına aldı. Yapay zeka destekli taramalarla gerçek satış fiyatı ile beyan edilen değer arasındaki farkların büyümesi üzerine, son beş yılı kapsayan kapsamlı inceleme başlatıldı. Eksik beyan tespit edilmesi halinde hem alıcı hem satıcı, eksik ödenen tapu harcını ceza ve yıllık yüzde 53,25 faiz ile birlikte ödemek zorunda kalacak. Kararı değerlendiren Alanya Emlak Komisyoncuları Derneği Başkanı Abdullah Tuncer, yüzde 4 olan tapu harcının yüzde 1’e düşürüldüğü takdirde vatandaşın gerçek değerinden beyan etmeye yöneleceğini ve devletin çok daha yüksek oranda harç geliri elde edeceğini söyledi. Tuncer, “Gün geçmiyor ki Maliye, vatandaşa yeni bir vergi veya ceza yöntemi icat etmesin. Beyan konusu, yıllardır zaman zaman gündeme gelen ancak hiçbir zaman kalıcı olarak çözülemeyen sorunlarımızdan biridir. Gayrimenkul sektörünün adeta kan ağladığı, tekelleşmiş inşaat malzemesi üreticilerine yem edildiği bir dönemde; “enflasyon tedbirleri” kapsamında konut satışını daraltan kredi kısıtlaması, yüksek faiz ve ikamet kısıtlaması gibi adımlar da sektörün içinde bulunduğu durumu çok daha güçleştirmiştir.
“SEKTÖR SADECE GYO’DAN İBARET DEĞİL”
İnşaat sektörünün yalnızca Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarından (GYO) ibaret olmadığını anlamadan atılacak her adım yanlıştır. GYO’lar, kurumlar vergisi ödemeyen yapılar oldukları için diğer gayrimenkul üreten ya da satan şirketler gibi maliyetin belgelendirilmesi sorununu yaşamazlar. Ancak inşaat sektöründe, özellikle işçiliklerin belgelendirilmesiyle ilgili çok ciddi sıkıntılar vardır ki tapu beyan değerleri ile satış rakamları arasındaki farkın asıl kaynağı da bu durumdur. Ayrıca yüzde 4 olan tapu harcı oranı da ülkemiz ekonomisine göre fahiş sayılabilecek bir düzeydedir. Daha önce de defalarca dile getirdiğimiz üzere, tapu harcı yüzde 1’e düşürüldüğü takdirde vatandaşımız gerçek değerinden beyan etme yolunu tercih edecek, devlet ise çok daha yüksek oranda harç geliri elde edecektir. Gayrimenkul sektöründe beyan değeri sorununun çözümü isteniyorsa “değer barışı” uygulaması getirilerek satıştan bağımsız, vergisiz ve cezasız değer güncelleme imkânı tanınmalıdır. Yıllarca vergi alınmayarak ülkenin en zengin firmaları arasına giren GYO’lara tanınan istisnanın yanında bu taleplerimiz son derece makuldür. Son günlerde yaşanan vergi yağmuruna ilişkin olarak Nizâmülmülk’ün Siyasetnâme eseriyle idarecilere bıraktığı vasiyetini hatırlatmak isteriz: “Hazine vergiyle değil, adaletle doğar.” Vergide adalet sağlanmadıkça vergi direnci kırılmayacaktır” dedi.
“HARÇ YÜKSEK ÇIKIYOR DİYE BİLDİRMİYORLAR”
Alanya Emlakçılar Derneği Başkanı Özgür Erbaş, “Bu konu uzun zamandır var. Zaten rayiç bedellerinin düşük olması vergilerin de yüksek olması yüzünden insanlar sıkıntı yaşıyor. Tapudaki harç yüzde 4 rayiçler de düşük olduğundan insanlar harç yüksek çıkıyor diye maalesef bildirmiyorlar. Bildirmedikleri için de bu sıkıntılar oluyor. Aslında devlet buna bir seferlik bir af getirip harcı yüzde 1’e düşürmesi lazım. Hükümet vatandaşa çok vergi yükü bindirdi. İş seçime döndüğü zaman bunların bir karşılığı olur. Yani artık vergi, vergi, vergi. Yeter diyoruz
“BUNU KİMSE ÖDEYEMEZ”
Bu işin çözümü geriye dönük bir af gelsin. Kimse bunu seçim malzemesi haline getirmesin. Vatandaş da kendi hesabına göre ceza yemesin. Kimse de zarar görmesin. Çünkü 1 milyonluk bir tapu işleminde rayiç değerinde 40 bin lira artı döner sermayeye 50 bin liraya yakın masraf gidiyor. 3 milyondan aşağı doğru düzgün daire yok. Tapuda 120-150 bin TL tapu harcı var. Bunu kimse ödemek istemez. Ödeyemez de zaten. Vatandaş ta ne yapıyor? 3 milyonluk yer belediyede 400-500 bin TL gözüktüğü için bu işi 15-20 bine çözüyor. Ne oluyor? Yakalanırsa vergi ödüyor. Yakalanmazsa bu yola gidiyor. Doğru bir yol değil. Bunu devletin yüzde 1’e düşürmesi gerekiyor” diye konuştu. – Yasemin Kaya
