BÜYÜKAKÇA Zeytincilik Sahibi Zafer Tan, bu yıl zeytin ağaçlarında yaşanan hastalık dolayısıyla zeytinde kalite ve rekoltenin düştüğünü söyledi. Bu yıl birçok üreticinin zeytinden istediği verimi alamadığını belirten Zafer Tan, önümüzdeki yılda aynı sorun ve hastalıkların yaşanmaması için bir takım uyarılarda bulundu.
Zeytin ağaçlarında bu yıl zeytin sineği başta olmak üzere, zeytin güvesi, zeytin kara koşnili, zeytin kabuklu biti, zeytin pamuklu biti, dal kurutan, zeytin tripsi, ağaç sarı kurdu, zeytin yara koşnili ve filizkıran gibi birçok hastalık görüldüğünü söyledi.
Zeytin üreticisinin aynı sorunla karşı karşıya gelmemesi için öncelikle yapılması gerekenleri açıklayan Tan önemli uyarılarda bulundu. İlk olarak hasat yapılan zeytin ağaçlarının budanmasını öneren Tan, “Zeytin hasadı yapılan bahçedeki ağaçlar budanmalıdır. Hasta dallar kesilerek yakılmalıdır. Budama yaparken budama gereçlerinizi her ağacın budaması bitince (bıçkı, makas, bıçak) gibi yanınızda bir kovada çamaşır suyu bulundurun onunla sterilize yapın. Budama zamanını çok iyi belirlemek gerekmektedir. Yağış az olan bölgelerde mümkün olduğunca geç budama yapmada fayda vardır. Dal kanseri bulunan bölgelerde yazın budama yapılmalıdır” dedi.
BUDAMA ÇOK ÖNEMLİ
Zeytin ağaçlarının budanmasının hastalıkları önleme en etkili yol olduğunu belirten Tan, “Zeytinlerde genellikle en uygun şekil ‘serbest goble’ sistemidir. Fidan dikiminden itibaren ilk iki yıl zeytinde budama işlemi yapılamaz. Ancak dikimden sonra boyu 1 metreyi aşan fidanların tepesi 90 santimetreden vurulur. İki yılsonunda 40-90 santimetre yükseklikten, tek gövde üzerinde değişik noktalardan çıkan 3 ana dal bırakılır. Öteki dalların ya uçları alınır ya da gelişmelerini yavaşlatmak için aşağıya doğru eğilerek bağlanır. Ayrıca dip sürgünleri ve obur dallar çıkartılır. Fidana şekil verilmek için acele edilmemeli, şekil 3-4 budamada elde edilmelidir.
ZEYTİN YETİŞTİRİCİLİĞİNDE ÜRÜN BUDAMASI: Verime yatmış ağaçlarda ağacın şeklini korumak, periyodisiteyi azaltmak, gereksiz ve zararlanmış dalları uzaklaştırmak amacı ile hafif bir ürün budaması yapılmalıdır. Kural olarak ürün yılının başlarında (Mart – Nisan) yapılmaktadır.
ZEYTİN YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GENÇLEŞTİRME BUDAMASI: Yaşlılık nedeni ile mantarlaşmış ve gövdeden çok uzaklaşmış ana dallarla birlikte hastalık, zararlı ve şiddetli donlardan etkilenmiş dalların kesilerek yenilerin oluşturulması amacı ile uygulanmaktadır. Budamadan sonra gövde ve ana dalların güneşten zarar görmemesi için kireçleme yapılmalı ve kesim yerlerine %5’lik bordo bulmacı sürülmelidir” dedi.
KİMYASAL İLAÇLAMA YAPIN
Hastalıklar karşı kimyasal ilaçlama yapılması gerektiğini belirten Tan, “Zeytin ağacına zarar veren bu hastalıklarla kimyasal ilaçlama yapılmalıdır. Kimyasal ilaçlama bu ay Kasım, Aralık ve Şubat ayında yapılmalıdır. Nedeni bitki üstündeki larvaları öldürmek için. Bordo bulamacı yapılması gerekli Aralık, Ocak, Şubat aylarında üç defa yapılması gereklidir. Gübreleme ağaç taç düşümü ne 25 cm derinliğinde ve genişliğinde ark açılarak aşağıdaki kimyevi gübreler kullanılır ve hayvan gübresi olmazsa olmazıdır” dedi.
TAN’DAN ALTIN ÖNERİLER
- AZOT GÜBRESİ
Zeytin ağacının ihtiyacı olan gübrelerin başında azot kullanımı gelir.
Bu kullanım nedeni ile de azot eksikliğinde mutlaka azot gübresi takviyesi yapılmalıdır.
Azot gübresini kullanarak zeytinin kalitesini arttırmak mümkündür.
Hem zeytin sayısında hem de zeytinin kalitesinde artış sağlamak için kullanılan azot gübresi oranını toprağın ihtiyacı doğrultusunda hesaplamak gerekmektedir.
- FOSFOR GÜBRESİ
Zeytinin ihtiyacı olan gübrelerin en önemlilerinden biri de fosfordur.
Toprakta yeteri kadar fosforun bulunmaması ürünün kalitesinde oldukça önemli bir şekilde etki eder.
Fosforun bulunduğu toprakta ağacın don ve soğuk havalar karşısındaki korunmasında da bir artış durumu meydana gelir.
Böylece insanların ihtiyaçları doğrultusunda arzu edilen verim gerçekleşir.
- FOSFORLU GÜBRE
Bitki büyümesinde mutlak gerekli gübrelerden birisi de fosforlu gübrelerdir, halk arasında taban gübresi olarak da bilinir.
Fosfor olmadan bitkide hücre çoğalması ve büyüme kesinlikle olmaz.
Köklerin yenilenmesi, çiçek ve çiçek tozunun, tohum ve meyvenin teşekkül etmesi için bitkilerin mutlak surette fosfora ihtiyacı vardır.
-KÖK GELİŞİMİNDE FOSFORLU GÜBRE
Fosfor bitkinin olgunlaşmasını hızlandırdığı gibi, kök gelişimini de artırır. Fosforun gerek kök gelişmesini artırması ve gerekse olgunlaşmayı hızlandırması kurak bölgeler için oldukça önemlidir. Daha kuvvetli iyi gelişmiş köklere sahip bitkiler, topraktaki mevcut su ve besin maddelerinden daha çok istifade ederler. Erken olgunlaşan bitkiler ise yaz mevsiminin sıcak ve kurak havalarından önce gelişmelerini tamamlayarak geç olgunlaşan bitkilere nispeten daha yüksek oranda verim verirler.
- FOSFOR KULLANMAYAN BİTKİLER
Fosfor fakiri topraklarda yetişen bitkilerde büyüme ve gelişim yavaşlar. Yeni sürgünlerin sayısı azalır ve dikine büyürler. Yapraklar normal yeşil renkte olmayıp ekseriye mor bir renk alırlar ve vaktinden önce dökülürler. Fosfor noksanlığı çeken bitkilerde çiçeklenme az olur, tomurcuklanma ve çiçeklerin açması gecikir. Tarım alanlarının birçoğunda fosfor problemi olduğundan 100 de 100 gübre Organik mineral doğal ve özel karışım toprak düzenleyici sayesinde bu sorunlar artık tarihe karıştı. İçeriğindeki bulunan iz elementler sayesinde toprağınızın ihtiyacı olan tüm mineralleri toprağa geri kazandırır ve bitkinin istediği tüm olanakların oluşumunu da sağlar. Mucize buluş olarak tanımlanan bu ürün çiftçinin yüzünü güldürmeye devam etmektedir.
- POTASYUM GÜBRESİ
Meyvelerin kaliteli olması için zeytin gübresi olarak potasyum da kullanılmalıdır. Bu sayede de ağaçlar soğuğa karşı da son derece dayanaklı olur. Soğuğa karşı dayanıklı olması sonucunda ise ürün miktarında bir artış oluşur.
- ZEYTİN YETİŞTİRİCİLİĞİNDE TOPRAK İŞLEME
Toprak işleme zamanında ve uygun şekilde yapılırsa toprağın havalanması, yağış sularının muhafazası ve biyolojik faaliyetlerin artması sağlanmış olur. Zeytinliklerde yılda 2-3 kez toprak işlemesi yeterli olmaktadır. İlk toprak işlemesi hasattan sonra toprak tavında iken pullukla 15 cm derinliğinde; ikincisi ilkbaharda 10-12 cm’yi geçmeyecek şekilde pulluk veya tırmıkla, üçüncü işleme ise dökülen zeytinlerin kaybını önlemek amacı ile toprağın düzeltilmesi ve otların temizliği için yapılmaktadır.
- ZEYTİN YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SULAMA
Zeytine ağacının su ihtiyacı vardır. Daha az yağış alan yerlerde sulamaya ihtiyaç vardır. Ağacın en çok suya ihtiyaç duyduğu ayları Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Agustos ve Eylül ayılarıdır. Yapılacak sulamanın ürün miktarını arttırdığı bilinmektedir.
