ATSO tarafından, meclis üyelerinin katılımıyla 'ekonomi ve beklentiler' üzerine anket gerçekleştirildi. Rusya kriziyle birlikte turizm ve tarım sektöründe uygulanan ambargolar, terör olayları, siyasi sorunlar, Avrupa'da imaj kaybı, Suriye sorunu, 15 Temmuz darbe girişimi gibi birçok olumsuzluğun neticesinde turizm ve tarım başta olmak üzere birçok sektörde ciddi kayıplar yaşandı. 2016, Antalya turizmi, tarımı ve iş dünyası için hiç hatırlanmak istenmeyen ve bir an önce bitmesi istenen bir yıla dönüştü.

Yılın son günleri yaşanırken ATSO'da hem 2016'yı değerlendiren hem de 2017'den beklentileri içeren bir anket yapıldı. 2016'nın Antalya ekonomisi adına çok kötü geçtiğini gösteren anket sonuçlarına göre, sektör temsilcileri 2017'den de çok umutlu değil.

 SATIŞLAR DÜŞTÜ

İş dünyasının yüzde 45.6'sı, önceki yıllara göre 2016 yılındaki satışlarının yüzde 20'den fazla, yüzde 13.3'ü de yüzde 20'den az düşüş yaşadığını kaydetti. Yüzde 13.3'ü ise aynı oranda olduğu yanıtını verirken, satışı artan kısım ise sadece 12.3 oranında kaldı.  2016 yılında iş dünyasının yüzde 70'i aşkın kısmının alacak tahsilatında ciddi sorun yaşadığı belirlendi. Ankette yüzde 42.2'si alacak tahsilatının çok olumsuz, yüzde 30'u da olumsuz olduğunu dile getirdi. Yüzde 11.1'ine göre aynı, sadece yüzde 2.2'sine göre olumlu gösterildi. 2016 yılında çalışan sayısı ise 2015'e göre yüzde 50'nin üzerinde azaldı. Yüzde 28.9'u personel sayısında yüzde 20'den fazla, yüzde 24.4'ü yüzde 20'den az düşüşe gitti. Yüzde 28.9'u personel sayısını korurken, sadece yüzde 3.3'lük kısmı artışa gidebildi.

 KREDİ ÇIKMAZI

2016 yılında iş dünyasının önemli bölümünün kredi kullanamaz duruma geldiği de ortaya çıktı. Yüzde 20 oranındaki kısım 'kredi kullanamıyorum' derken, yüzde 21.1'i ise kredi kullanmadığını söyledi. Yüzde 30'unun kredi kullanımı artarken, yüzde 6.7'si 2015'e göre aynı düzeyde kredi kullandı. Azalan oranıysa yüzde 2.2'de kaldı.

PİYASALAR DURGUN

 İş dünyasının yüzde 30'u, sektörlerindeki en önemli sorun olarak piyasadaki durgunluğu gösterdi. Yüzde 18.9'u alacak tahsilatını, yüzde 11.1'i kayıtdışı ve haksız rekabeti, yüzde 8.9'u da zincir mağazaları gösterdi. Girdi maliyetlerindeki artış, asgari ücret artışı, yüksek kredi maliyeti, kredi temininde güçlük ve ulaşım sorunları da yer aldı. Sektörlerin en büyük sorun olarak gösterdiği piyasadaki durgunluk ve tahsilat sorunlarının en büyük nedeniyse yüzde 46.7 oranıyla siyasi gerilim oldu. Diğer nedenler ise yüzde 14.4 turizmdeki gelişmeler, yüzde 8.9 terör, yüzde 6.7 döviz kurundaki dalgalanma olarak sıralandı. Yüksek faiz, enflasyon da bu nedenler arasında gösterildi.

 2017'DEN BEKLENTİ DE KÖTÜ

2017 yılında ekonomiye ilişkin beklentiler ise olumsuz çıktı. Ankete katılanların yüzde 33.3'ü 'çok olumsuz' görürken, yüzde 34.4'ü de 'olumsuz' olarak 2017 yılı beklentisini açıkladı. Yüzde 6.7'si 2016 ile aynı olacağı görüşünü savundu. Yüzde 14.4'lük kısmı sadece 2017'yi olumlu olarak gösterdi.

2017 yılında Türkiye ekonomisindeki en büyük risk ise yüzde 40'ına göre siyasi istikrarsızlık ve gerginlik olarak gösterildi. Terör, Suriye'deki savaş ve piyasadaki durgunluğun da öne çıktığı riskler arasında uluslararası imaj sorununa da dikkat çekildi. Diğer riskler ise Rusya ile yaşanan sorunlar, enflasyon ve girdi maliyetleri artışı, döviz kurundaki dalgalanma ve işsizlik olarak gösterildi.

 CİRO BEKLENTİSİ DÜŞÜK

2017'de sektörlerin işletmelerindeki ciro-satış değişimindeki beklentileri de iç açıcı sonuç vermedi. Yüzde 30'u yüzde 20'den fazla düşeceğini, yüzde 21.1'i yüzde 20'den az düşeceğini öngördü. Yüzde 20'ye göre aynı olacağı, sadece yüzde 7.8'i yüzde 20'den az, yüzde 4.4'ü de yüzde 20'den fazla artış olabileceğini bekliyor.

Anket sonucuna göre ekonomideki bu kötü tablonun, 2017'ye yönelik umutsuzluklar dolayısıyla personele de yansıması öngörülüyor. Ankete katılanların yüzde 43.3'ü 2017'de işletmesinde çalışan sayısındaki öngörüsünü 'azalacak' olarak gösterdi. Yüzde 31.1'i aynı düzeyde kalacağı, yüzde 7.8'i de artacağı yanıtını verdi.